In dit artikel vertel ik de geschiedenis van Attractiepark Slagharen, ooit begonnen als Shetland Ponypark Slagharen. Voor mij persoonlijk is dit HET pretpark uit mijn jeugd.
Henk Bemboom
We schrijven begin jaren 60, een tijd waarin steeds meer mensen zich een auto kunnen veroorloven waardoor zij steeds mobieler worden. Eén van de eersten die de nieuwe mogelijkheden van deze ontwikkeling ziet is Henk Bemboom, een winkelier in het Overijsselse dorp Slagharen.
Zijn officiële naam was overigens Henk Bembom met één o, maar hij ging door het leven als Henk Bemboom. Zie artikel “Henk Bemboom of Henk Bembom?“.
Op een stuk landbouwgrond met een boerderijtje laat hij 24 houten vakantiehuisjes bouwen. De dorpsbewoners verklaren hem voor gek. “Wie komt nou hier naartoe?” vragen ze zich af. Maar Henk Bemboom gelooft in zijn plan en zet door. Hij had een unieke formule bedacht: De gasten kregen bij hun huisje ook een pony.
Shetland Ponypark Slagharen
Tijdens het Pinksterweekend van 1963 gaat het park voor het eerst open. De naam luidt Shetland Ponypark Slagharen. De eerste gasten zijn een Amsterdams gezin. Wanneer Henk Bemboom hen welkom wil heten begroet de man van het gezin hem in plat Amsterdams met de woorden: “Hé boer, waar is me knol?”
De formule blijkt een groot succes en voor het volgend jaar laat hij er nog eens 24 huisjes bij bouwen. Om de gasten beter te vermaken worden er ook een speeltuin, een openluchtzwembad en een uitkijktoren bijgebouwd. In 1965 wordt het park nog verder uitgebreid met o.a. een waterorgel. Deze attracties trokken ook dagjesmensen naar Slagharen, waarmee de eerste stap richting pretpark was gemaakt.
Ponypark Slagharen breidt uit
In 1968 komt de eerste echte “pretparkattractie” naar Slagharen, Onderwaterland. De bezoekers stappen in een wagentje in de vorm van een duikersklok en rijden “over de bodem van de zee” tussen de vissen en Neptunus. Tegenwoordig noemen we zoiets een darkride. Deze attractie kreeg later de naam Ocean of Darkness en nog weer later Nautilus. Eind 2012 werd de darkride afgebroken om plaats te maken voor de Passepartout Explorer.
De jaren daarop kwamen er steeds meer van dit soort attracties. Waaronder autoscooters en een Calypso. In 1970 heeft het park een primeur met de allereerste monorail van Nederland. Deze monorail werd in de jaren 80 afgebroken. Het station heeft de monorail nog wel ruim 30 jaar overleefd. Het deed later dienst als kindertheater en ruimte voor de bagageboxen. Begin 2018 is het monorailstation afgebroken om ruimte te maken voor de nieuwe ingang.
Ponypark Slagharen introduceert all-inn toegangsprijs
In 1972 voert Ponypark Slagharen als eerste park de all-inn toegangsprijs in. Voor twee Gulden vijftig mogen de dagbezoekers onbeperkt van alle attracties gebruik maken. Tevens wordt het attractieaanbod uitgebreid met een Rupsbaan en wordt het aantal vakantiehuisjes verder uitgebreid tot 302.
In 1975 komt de Zeppelin naar Slagharen. Langs een mast van 28 meter draaien de bezoekers in gondels in de vorm van Zeppelins de hoogte in en hebben zo een mooi uitzicht over het park. Deze Zeppelin was overigens overgenomen van het failliete Duitse pretpark Tivoli Keulen. Later zouden er nog een attractie uit dit park naar Slagharen komen namelijk de Apollo 14 in 1976.
Het was ook in 1975 dat ondergetekende als 7-jarige voor het eerst in Slagharen kwam. Vanaf dat jaar gingen we elk jaar in de herfstvakantie naar Slagharen. In deze tijd maakte het park een stormachtige ontwikkeling door met elk jaar meerdere nieuwe attracties. Ik kan me mijn enthousiasme nog goed herinneren wanneer ik bij het naderen van het park de nieuwe attracties boven de bebouwing zag uitsteken. Maar over deze periode zal ik jullie in mijn komende blogs nog heel veel vertellen.
In 1978 wordt een grote monorail geopend waarmee het park twee monorails heeft. Deze nieuwe monorail heeft twee stations, één bij de ingang en één in de hallen achter in het park. Later heeft deze monorail nog enige tijd drie stations gehad. Het station bij de ingang is kort daarna opgeheven en heeft nog jaren dienst gedaan als station voor mindervaliden.
Looping Star
In 1979 heeft Shetland Ponypark Slagharen weer een primeur voor Nederland. De allereerste achtbaan die over de kop gaat, de Looping Star. Op het moment van schrijven (2016) staat deze achtbaan nog steeds in het park, doch het lijkt er ernstig op dat dit het allerlaatste jaar is van deze inmiddels klassieker.
De Looping star, later omgedoopt tot Thunder Loop, kwam van de onder achtbaanfanaten welbekende Duitse attractiebouwer Anton Schwarzkopf (8 juli 1924 – 30 juli 2001). Dit model was oorspronkelijk bedoeld om over de kermissen te reizen. Dit is te herkennen aan de compacte constructie op een stalen frame. Doch in tegenstelling tot wat sommige bronnen beweren heeft de Looping Star van Slagharen nooit over de kermissen gereisd maar is deze gloednieuw van de fabriek gekomen.
Schommelboot en koepelhal
In 1980 wordt het attractieaanbod verder uitgebreid met een schommelboot en een koepelhal. Deze schommelboot stond achter in het park bij de grote hallen, op de plek waar later de Zwunka en Flying Cloud stonden en waar nu het buitengedeelte van Aqua Mexicana is.
De schommelboot wordt vaak verward (o.a. op Wikipedia) met de Traum Boot (later Flying Cloud) die geheel over de kop gaat. Doch deze kwam pas in 1983 in Slagharen en stond oorspronkelijk aan de andere kant van het park.
De koepelhal werd oorspronkelijk gebruikt als circustheater. In de jaren 90 zat er een Wild West Show in en van 2000 tot en met 2022 was de darkride Wild West Adventure hier ondergebracht.
Brand in 1981
Op 6 maart 1981 ontstaat er, vlak voor de seizoensopening, in de grote hallen achter in het park een brand waardoor deze geheel in de as worden gelegd. Hierbij gingen ook het cowboydorp Texas in Holland, een antiek orgel, de animatronics van een berenorkest en de monorailstellen verloren.
Ook de pas een jaar oude schommelboot raakt bij deze brand beschadigd waardoor het de kajuit verloor. Dit werd afgedekt met houten planken welke er zo lang hij hier heeft gestaan zijn gebleven. Vandaag de dag staat op een andere plek in het park een nieuwe schommelboot. Deze ziet er precies zo uit als de oude schommelboot in zijn eerste jaar toen het de kajuit nog had.
In ijltempo worden er nieuwe hallen opgebouwd. Ook worden er twee nieuwe treinstellen voor de monorail aangekocht waardoor de monorail tot op de dag van vandaag twee typen treinstellen heeft. In tegenstelling tot wat sommige bronnen beweren zijn de hoekige modellen de originele treinen uit 1978, en de blauwe gestroomlijnde modellen de nieuwere uit 1981.
Vandaag de dag rijdt er meestal nog maar één trein. Dit is het oude model waarvan het uiterlijk later is veranderd in een Mardy Grass thema. Tijdens het jaarlijkse evenement Nintendoland wordt er met een van de nieuwere modellen gereden welke speciaal voor dit evenement is gethematiseerd.
Slagharen wordt voorzichtiger met investeren
In de jaren tachtig heerst er een economische crisis hetgeen ook zijn weerslag heeft op de pretparken. Na de enorme investeringen in de jaren zestig en zeventig doet ook Ponypark Slagharen het wat voorzichtiger aan. Toch worden er enkele nieuwe attracties geopend.
In 1983 wordt het oude waterorgel gesloten en wordt er een nieuw waterorgel geopend in de hallen achter in het park. Ook rijdt er een wild west treintje door het achterste deel van het park met een station in de grote hal, onder het monorailstation. Dit treintje heeft helaas slechts enkele jaren door het park gereden.
Het gebouw van het oude waterorgel wordt afgebroken en ongeveer op die plaats verschijnt het loopingschip Traum Boot, later omgedoopt tot Flying Cloud.
Henk Bemboom doet een stapje terug
In 1990 doet oprichter Henk Bemboom een stapje terug en laat de leiding van het park over aan zijn zoon Bouwe en dochter Henric Bemboom.
In datzelfde jaar wordt het circus in de koepenhal vervangen door een komische wild west show die zich afspeelt in OK Corral City. Deze naam is afgeleid van de OK Corral in het Amerikaanse plaatsje Tombstone alwaar in 1881 het beroemdste vuurgevecht uit de westerngeschiedenis plaatsvond.
De komst Euro Disney en de thematiseringslag
In 1992 opent nabij Parijs Euro Disney, later omgedoopt tot Disneyland Parijs. Dit betekent een grote verandering in de pretparkwereld. Enerzijds is er een enorme concurrent bijgekomen. Anderzijds begint men anders naar pretparken te kijken. Tot dan toe werden deze in Europa door de meeste mensen gezien als iets voor kleine kinderen.
Veel parken reageren hierop met meer en betere thematisering. Een populaire attractie in Disneyland is de Big Thunder Mountain, een als mijntreintje gethematiseerde achtbaan die door een gebergte rijdt. Walibi in België en het Duitse Phantasialand openen enkele jaren later een soortgelijke achtbaan.
Ponypark Slagharen gaat echter zijn eigen weg en zet meer in op kinderattracties en accommodaties. Wel wordt het kermisachtige gedeelte voor in het park veranderd waardoor het er meer parkachtig komt uit te zien. Ook wordt een nieuw Wild West dorp gebouwd achter de Looping Star. De inmiddels klassieke achtbaan wordt ook aan het Wild West thema aangepast met een nieuwe ingang, een andere kleur en een nieuwe naam: Thunder Loop.
Attractiepark Slagharen
Omdat de oude naam de lading niet meer dekte werd in 1998 de naam van Shetland Ponypark Slagharen gewijzigd naar Attractiepark Slagharen. Ook worden dat jaar de Eagle en de Goldmine in gebruik genomen. Door een wetswijziging vallen pretparken nu onder het lage BTW tarief waardoor Slagharen de entreeprijs kan verlagen.
In 2001 wordt de oude keverachtbaan bij de ingang vervangen door de Mine Train, een kinderachtbaan in de vorm van een mijntreintje. Doch deze is niet te vergelijken met de Big Thunder Mountain in Disneyland.
In 2002 gaat de thematisering verder en ondergaat het pad tussen beide delen van het park een metamorfose. Het smalle bospaadje waar tot eind jaren zeventig de zogenaamde keuvelkoetsen nog stonden werd in Wild West stijl gethematiseerd en krijgt de naam Main Street. Ook het in 1978 geopende Video Stunttheater krijgt een nieuw uiterlijk en wordt gethematiseerd in Mexicaanse stijl.
Attractiepark Slagharen in andere handen
In 2012, een jaar voor het vijftigjarig jubileum, verkoopt de familie Bemboom Attractiepark Slagharen aan de Spaanse pretparkgroep Parques Reunidos.
Op 27 mei 2014 overlijdt oprichter Henk Bemboom op 93-jarige leeftijd.
In 2014 vervangt Parques Reunidos directrice Angelique Klar door Wouter Dekkers. Deze was daarvoor succesvol als directeur van Moviepark Germany dat ook eigendom is van Parques Reunidos. Sindsdien is er veel geïnvesteerd in Slagharen. Zo opende in 2015 het gloednieuwe zwemparadijs Aqua Mexicana. Verder zijn er plannen voor een nieuwe achtbaan. Deze moet, waarschijnlijk in 2017, de goede oude Looping Star gaan vervangen.